Dag vader, is een fraai uitgegeven boekje over een wandeling langs de Muur van Hadrianus in Noord-Engeland, zo'n tweeduizend jaar geleden de meest noordelijke grens van het Romeinse rijk, 117 kilometer lang. Na de reis, waarop natuurlijk niet alles uitgesproken is tussen vader en zoon, schrijft de zoon nog een brief (om niet te verzenden). De urgente aanleiding voor het ophalen van de herinneringen is de opname van de vader in het ziekenhuis.

Dit boek vertelt niets spectaculairs, maar het biedt Sam De Graeve net genoeg speelruimte voor een scherp groepsportret van een gezin. ­Hadrian's wall is de rode draad door het verhaal dat van Sams geboorte in de jaren 70 hink-stap-springt naar vandaag.

Sam De Graeve heeft in tegenstelling tot zijn vader Jan, bekend als cartoonist Ian, vooral in Knack, de gave van het woord: hij is gevat en schrijft zelfbewust; hij houdt zijn zinnen onder controle en gebruikt geen woord te veel. Zo geeft hij zijn tekst impact. De cadans en de aangename vaart sleuren de lezer door diepzinnige bedenkingen en langs soms flauwe grapjes, via anekdotes en wist-je-datjes, naar pijnlijke en hilarische herinneringen.

Verwacht geen schokkende ontboezemingen in deze 'memoir'. Lees Dag vader, voor het plezier en herken zo hier en daar jezelf, of je vader. Want hebben we niet allemaal zo'n trektocht te maken en zo'n boek te schrijven? Gelukkig zijn er maar weinigen die menen dat boek ook te moeten publiceren, maar ik ben blij dat Sam De Graeve het wél heeft gedaan.

Borgerhoff & Lamberigts, 142 blz., 22,99 €.

Verberg tekst

 

Wanneer zijn vader op zijn tachtigste in het ziekenhuis belandt en hij vanwege corona niet op bezoek mag, beslist Sam De Graeve dat hij hem een brief zal schrijven, over de wandeling die ze vijf jaar eerder samen hebben gemaakt, langs de Muur van Hadrianus, op de Schots-Engelse grens, 75 mijl lang. Vader Jan De Graeve, bij de oudere Knack -lezers bekend als cartoonist Ian, wilde die wandeling aanvankelijk samen met een vriend maken, maar omdat die afgehaakt had, was zoon Sam ingesprongen. ‘Gesprekken zouden we hebben, groots en meeslepend’, herinnert de schrijver zich zijn voornemens van toen, ‘Over leven, en welja, over dood ook, en alles wat ertussenin ligt.’

Dag vader, is die brief, waarin het minder over het wandelen door het deprimerende Noord-Engeland gaat (met als triest hoogtepunt Carlisle, waar iedereen gekleed gaat in trainingspak en een vrouw ‘Exit only’ net boven haar bilspleet heeft laten tatoeëren) en meer over de relatie tussen de vader en de zoon, en hoe die gegroeid is. Hun reis bestaat vooral uit herinneringen, aan die dag dat vader hem op zijn twaalfde in een benedictijneninternaat dropte bijvoorbeeld, waar ze met honderd in een grote zaal sliepen, met hel licht en een gierende bel gewekt werden en dan meteen naast hun bed moesten beginnen te bidden. Wat had hij misdaan om daar ongevraagd gedumpt te worden? Niet veel later vroeg hij voor zijn verjaardag een nieuwe vader. Die nieuwe vader had natuurlijk nooit kunnen voldoen, beseft hij tijdens het schrijven van zijn brief, want het origineel is altijd beter dan de kopie.

Dag vader, begint als een spervuur van grappen en guitige herinneringen om bijna ongemerkt over te schakelen op een meer berustende en begrijpende toon. Het is een klein boekje dat wil verduidelijken zonder het mystieke aura dat over de relatie tussen een zoon en zijn vader hangt te ontluisteren, een uiting van liefde en respect. Een ode aan het ongrijpbare leven ook. ‘Het licht gaat aan, je opent je ogen, en het licht gaat na verloop van tijd ook uit’, schrijft De Graeve. ‘Het zou zo fijn zijn mocht het allemaal betekenis hebben.’

****

 

Borgerhoff & Lamberigts, 143 blz., € 22,99.

Verberg tekst

Sam De Graeve (1970) is een Vlaamse journalist en televisiemaker en zijn vader Jan was jarenlang cartoonist voor het weekblad 'Knack'. Dit boek verhaalt over de reis die ze samen enige jaren geleden maakten: een voetreis langs de Muur van Hadrianus, die in de tweede eeuw na Christus werd gebouwd en die Groot-Brittanië als een horizontale streep in tweeën verdeelt. Tijdens die tocht wordt er dan misschien niet expliciet gesproken over essentiële zaken als levensvisie, emoties of de dood, maar de zoon krijgt zo toch een nieuwe en betere band met zijn vader. Bovendien realiseert hij zich zo hoe dicht ze eigenlijk bij elkaar staan, hetgeen een latere opname van zijn vader in het ziekenhuis des te schrijnender maakt. Een mooi en gevoelig verhaal, half reisverslag en half persoonlijke ontdekkingstocht. Misschien krijgt de lezer hierbij de indruk dat het boek eigenlijk meer over de zoon dan over de vader gaat, ook omdat de vader weinig toeschietelijk is over zijn gevoelsleven. Zeer goed geschreven. Verberg tekst